Sommige verhalen nestelen zich diep onder je huid. Niet alleen omdat ze zo aangrijpend zijn, maar ook omdat ze getuigen van moed, liefde en de enorme veerkracht van de menselijke geest. De drie zussen van Heather Morris is zo’n verhaal. Dit boek, gebaseerd op waargebeurde feiten, vertelt over de Slowaakse zussen Livia, Cibi en Magda, die tijdens de Tweede Wereldoorlog op wonderbaarlijke wijze samen wisten te overleven in Auschwitz en andere concentratiekampen. Het boek is aangrijpend, pijnlijk, maar ook hoopvol. Een ode aan de liefde tussen zussen en de kracht van een belofte.
De belofte van samen blijven
Aan het begin van het verhaal maken de zussen als kinderen een belofte aan hun vader: dat ze altijd samen zullen blijven, wat er ook gebeurt. Op dat moment lijkt het een onschuldige, liefdevolle belofte. Maar wanneer de oorlog uitbreekt en het antisemitisme zich razendsnel uitbreidt, krijgt deze belofte een geheel nieuwe betekenis.
De jongste zus, Livia (Liv), is pas 15 als ze door de nazi’s wordt opgeroepen om zich te melden voor transport. Cibi, de oudste, besluit haar niet alleen te laten gaan. Hoewel zij op dat moment geen oproep heeft ontvangen, sluit ze zich vrijwillig aan om haar zus te beschermen. Magda, de middelste zus, is ziek en wordt verborgen gehouden door haar familie. Maar ook zij wordt uiteindelijk opgepakt en gedeporteerd. Wat volgt is een jarenlange hel, waarin de zussen elkaar koste wat het kost proberen te beschermen.
Het leven in Auschwitz
Het grootste deel van het boek speelt zich af in Auschwitz-Birkenau. Heather Morris schuwt de harde werkelijkheid niet: het boek beschrijft de onmenselijke omstandigheden waarin de zussen moeten leven zoals gebrek aan voedsel, fysieke uitputting, voortdurende angst, vernedering en verlies. Toch ligt de nadruk niet alleen op het lijden, maar vooral op de overlevingsdrang en de onderlinge band tussen de zussen.
Cibi is de stille kracht: beschermend, nuchter, met een diep verantwoordelijkheidsgevoel. Livia is jong, kwetsbaar, maar groeit langzaam in haar kracht. Magda is de bedachtzame van de drie, met een scherp observatievermogen en een innerlijke kalmte die haar door veel heen helpt. Samen vormen ze een eenheid. Ze delen hun eten, houden elkaar warm in ijskoude barakken, en blijven elkaar herinneren aan de belofte: we blijven samen, wat er ook gebeurt.
Bevrijding en nasleep
Een belangrijk en vaak onderbelicht aspect van oorlogsverhalen komt in dit boek wél aan bod: wat gebeurt er na de bevrijding? Heather Morris laat zien dat het einde van de oorlog niet automatisch het einde betekent van het lijden. De zussen keren terug naar een wereld waarin niets meer is zoals het was. Hun familie is grotendeels vermoord. Hun ouderlijk huis is bezet. Ze moeten hun leven opnieuw opbouwen, met een verleden dat hen blijft achtervolgen.
Toch geven ze niet op. Ze emigreren uiteindelijk naar Israël, bouwen daar een nieuw bestaan op en krijgen kinderen en kleinkinderen. Het boek eindigt niet met de oorlog, maar met het leven daarna – wat het verhaal nog krachtiger maakt.
Schrijfstijl en authenticiteit
Heather Morris heeft met De drie zussen opnieuw een indrukwekkend werk toegevoegd aan haar reeks op waarheid gebaseerde romans. De tatoeëerder van Auschwitz en Het meisje dat twee kampen overleefde gingen hieraan vooraf. Haar stijl is eenvoudig, zonder opsmuk, maar precies daardoor raakt het verhaal diep. Ze schreef het boek in overleg met de familie van de zussen, wat zorgt voor een sterke authenticiteit.
Waarom dit boek je bijblijft
De drie zussen is niet alleen een verhaal over de Holocaust, maar vooral een verhaal over trouw, liefde en de kracht van familie. Ook in onze tijd, waarin veel mensen op zoek zijn naar houvast, herkenning en verbondenheid, is dit verhaal enorm waardevol.
Als lezer word je uitgenodigd om stil te staan bij wat écht belangrijk is. Niet alleen door de gruwelijkheden van de oorlog, maar vooral door de keuzes die de zussen maken: kiezen voor elkaar, zelfs als het hen alles kan kosten. Dat maakt dit boek niet alleen aangrijpend, maar ook hoopvol.
Een aanrader voor wie geraakt wil worden
Zoek je een boek dat je niet snel vergeet? Een verhaal dat je raakt, uitdaagt en inspireert? Dan is De drie zussen een absolute aanrader. Het is geen makkelijk boek, ik hebt af en toe moeten slikken, misschien zelfs een pauze nemen, maar het is een boek dat blijft resoneren. Een verhaal dat laat zien wat liefde vermag, zelfs in de meest onmenselijke omstandigheden.
Laat van je horen!
Heb jij De drie zussen al gelezen? Laat in een reactie weten wat het verhaal met jou deed of tip dit boek aan iemand die ook geraakt kan worden door deze indrukwekkende zussen.